NENE HATUN

Nene Hatun 1857’de Erzurum’un Çeperli köyünde dünyaya gelmiştir. Babasının adı Hüseyin, annesinin adı ise Zeliha’dır. Aziziye savunması sırasında henüz 20 yaşında olan Nene Hatun, köyünden Mehmet Efendi ile evliymiş. Rus ordusunun Pasinler’i işgal edip Erzurum’a doğru ilerlemesinin ardından düşman işgali altında kalma endişesinden dolayı birçokları gibi eşi ile birlikte Erzurum’a göç etmiştir. Ruslar’ın Deveboynu savaşından sonra Erzurum’un varoşlarındaki tabyaları da işgal etmeleri üzerine Nene Hatun, 3 aylık oğlunu evde bırakarak şehrin savunmasına katılmış ve yararlılık göstermiştir. Nene Hatun ve ailesi savaşın ardından Erzurum’a yerleşti. Erzurum’da Eminkulpu Mahallesinde bulunan Kına Sokağındaki otuz beş numaralı evde ikamet etmiştir. 1934’te çıkan Soyadı Kanunu ile birlikte Kırkgöz soyadını almıştır. Nene Hatun’un dördü erkek (Yusuf, Nazım, Abdurrahman ve Musa), ikisi kız (Asime ve Nevriye) olmak üzere altı çocuğu olmuştur. Oğullarından ikisini ise I. Dünya Savaşı’nda kaybetmiştir. Dönemin Cumhuriyet gazetesinin İstanbul muhabiri olan gazeteci İsmail Habib Sevük’ün 1937 yılında Erzurum’da Nene Hatun ve diğer 93 Harbi gazileriyle yaptığı röportajla Türkiye’ye tanıtılmıştır. Geçim sıkıntısı çeken Nene Hatun, 1943 yılında ulusal kadın kahramanlardan olan Nâme Hanım ile birlikte cumhurbaşkanına bir dilekçe yazarak yardım istemiştir. Nene Hatun, 1952 yılından itibaren Aziziye Anıtı yapılması çalışmaları sırasında yeniden gündeme gelmiştir. 9. Kolordu Komutanı Korgeneral Refik Koraltan ve karargâhı Erzurum’da bulunan Üçüncü Ordu’nun Komutanı Nurettin Baransel Paşa, dönemin belediye başkanı, Erzurum valisi ile TBMM’nin Nene Hatun’a sahip çıkmıştır. 1952 yılında yapılan 30 Ağustos Zaferi kutlamalarında kendisine “3. Ordunun Nenesi” unvanı verilmiştir. Türk Kadınlar Birliği’nin girişimi ile Türkiye’de ilk defa Anneler Günü’nün kutlandığı 1955 yılında Birlik kendisine “Yılın Anası” unvanı vermiştir. Nene Hatun, zatürre teşhisiyle tedavi gördüğü Erzurum Numune Hastanesi’nde 22 Mayıs 1955 günü 98 yaşında hayatını kaybetmiştir. Cenazesi, resmi törenle birlikte Aziziye Şehitliği’ne defnedilmiştir. Kendisini saygıyla anıyoruz...