1.Viyana Kuşatması 27 Eylül 1529 tarihinde
başlamıştır. Günümüz tarihine de
denk gelmesi sebebiyle bu savaşta neler
yaşandığına dair bir göz atalım istiyorum.
Mohaç Meydan Muharebesi sonrasında Budin’in
Osmanlı Devleti tarafından ele geçirilmesinden
sonra, savaşa katılmamış olan Erdel voyvodası
János Szapolyai Macar kralı olarak taç
giymiştir. I. Süleyman 16 Ekim 1526’da Macaristan
tacını Szapolyai’ye veren târihî fermanını
imzalamıştır. Mohaç Meydan Muharebesi öncesinde
kral II. Lajos dolayısıyla
Macaristan
ile bağlantılı olan, ancak
savaş sonrasında
Osmanlı ordularının
girmediği Bohemya,
Moravya, Slovakya
ve Silezya gibi ülke
ve bölgeler ise, II.
Lajos’un karısının ve
Kutsal Roma-Germen
İmparatoru Şarlken’in
kardeşi olan
Avusturya arşidükü
Ferdinand’da kalmıştır.
Kanunî Sultan
Süleyman İstanbul’a
döndükten sonra harekete geçen Ferdinand,
Pressburg’da Osmanlılara karşı olan asillerden
teşekkül ettirilmiş bir diyet meclisi toplayarak
kendisini Macaristan ve Bohemya kralı ilan ettirmiştir.
Bu olay, Macaristan’da egemenlik için
Osmanlı-Avusturya rekabetini başlatmıştır. Kanunî
Sultan Süleyman, Mohaç zaferi sonrasında
fethedilen geniş Macar topraklarının Kutsal
Roma-Germen İmparatorluğu ile bağlantılı bir
hükümdarın eline geçmesine müsâde etmek istememiştir.
Bu durum, bölgedeki güçler dengesinin
Osmanlı Devleti aleyhine bozulmasına yol
açabilirdi.
Ferdinand, Osmanlı ordusu geri döndükten
sonra saldırıya geçmiş ve Tokaj Meydan Muharebesinde
Szapolyai’yi yenerek Budin’i ele geçirmiştir.
Litvanya’ya kaçan Szapolyai Osmanlı
Devleti’nden yardım istemiştir. Kanunî Sultan
Süleyman sefer hazırlıklarıyla meşgulken, Macaristan’dan
fethedilen arazinin geri verilmesi
karşılığında barış yapmak isteğiyle Ferdinand’ın
elçileri gelmiştir. Ferdinand’a gözdağı vermek
ve Habsburg ordusunu yakalayıp yok etmeyi
amaçlayan Kanunî Sultan Süleyman, o zamanın
âdetlerinden dolayı elçileri tutuklattırmıştır.
Hazırlıklarını tamamladıktan sonra serbest bırakıp
savaş için yola çıktığı haberiyle Ferdinand’a
göndermiştir.
Kanunî Sultan Süleyman, 22 Eylül’de Avusturya
sınırını geçmiştir. Ertesi gün Bâli Bey’in
kardeşi Semendire sancakbeyi Sultanzâde Mehmed
Bey, Alman öncü kuvvetlerinin büyük bir
kısmını Viyana’nın on beş kilometre güneydoğusundaki
Bruck kasabası yakınlarında imha
etmiştir. Esir edilen Alman kuvvetleri komutanı
Christophe Von Zedlitz ve altı general Sultan’a
gönderilmiştir. 27 Eylül’de Viyana önlerine gelen
ordu, Avusturya Arşidüklüğü’nün başkentini
kuşatmaya başlamıştır.
Kaleyi muhasaraya başlayan Kanunî Sultan
Süleyman, on yedi gün boyunca döverek, şehrin
surlarını iyice tahrip etmiştir. Bu sırada bir
Osmanlı güllesinin isabetiyle kale komutanı Kont
Salm de ölmüştür. Bununla birlikte kuşatma uzamış;
kış aylarının tahrip edici etkisi ve beklenen
top mühimmatının gecikmesi Osmanlı ordusu
için kuşatma şartlarını zorlaştırmıştır. Çevreden
aldığı istihbaratlar sonunda Viyana’ya yüz elli
kilometre uzaktaki Linz’de bir Alman ordusunun
toplandığı anlaşılınca, Kanunî, orduya muhasarayı
kaldırma emrini vermiştir. Aynı zamanda
çeşitli beyler kumandasındaki akıncı kuvvetlerini
akına göndererek, Avusturya, Güney Almanya
(Bavyera), Moravya, Bohemya, Yukarı Macaristan
(şimdiki Slovakya), Silezya ve Slovenya gibi
Habsburg’lara bağlı ülkelerde saldırılar düzenletmiştir.
16 Ekim’de Viyana önlerinden hareket
eden ordu-yı hümâyûn, 25 Ekim’de Budin’e, 16
Aralık’ta da ise İstanbul’a dönmüştür.